Arkadiusz Karapuda „PARERGON”

Od 26 maja w Uniwersyteckiej Galerii Sztuki UMCS w Lublinie, będzie można oglądać wystawę dr hab. Arkadiusza Karapudy pt. „PARERGON”.

Wystawa Arkadiusza Karapudy Parergon jest eksperymentem polegającym na dekonstrukcji epigraficznych prac artysty. Warto podkreślić, że podobny zabieg miał już miejsce na wystawie Think Twice w Galerii Wozownia w Toruniu. Aktualny pokaz wydaje się być kulminacją wcześniej zainicjowanego procesu. Jest krokiem radykalnym, momentem w którym następuje rozpad, jednak tylko po to, by ujawnić ukryty potencjał i zainicjować formułowanie przekazu na nowo.

Termin parergon (para – poza, ergon – dzieło) – będący tytułem wystawy – określa to, co sytuuje się obok głównego przedstawienia, co stanowi przestrzeń pomiędzy właściwym dziełem a jego otoczeniem. Parergon jest dodatkiem do dzieła a jednocześnie umożliwia jego zdefiniowanie i dookreślenie. Pojęcie to można odnieść do strategii stosowanej zazwyczaj przez Karapudę, polegającej na dołączaniu do obrazu malowanej „ramy” z umieszczoną na niej anglojęzyczną sentencją będącą komentarzem do głównego przedstawienia. Stanowiąca parergon „rama” składająca się z iluzyjnie malowanych płycin, zbudowana jest z tej samej materii co obraz i tworzy z nim jednolitą płaszczyznę. Owa „rama” jest jednobarwna i zróżnicowana walorowo dla wzmocnienia iluzji. Nawiązuje sugestywną grę z głównym przedstawieniem poprzez silny kontrast koloru, nie stara się być niezauważona, jest ramą a jednocześnie częścią obrazu. Dodatkowo, w wielkoformatowych realizacjach, jest złożona – w sensie czysto technicznym - z wielu podobrazi. Specyfika jej budowy sprawia, że naturalnie otwiera się na metamorfozę. Dekonstrukcja była tylko kwestią czasu, jest tutaj naturalnym procesem, wynikającym z jej struktury.

Na aktualnej wystawie „ramy” oddzielają się od pierwotnych kompozycji malarskich i stają się one całkowicie niezależne, nie towarzyszą już jakiejkolwiek reprezentacji, nie komentują żadnego cytatu z rzeczywistości. Niegdysiejsze „ramy” tworzą horyzontalny fryz lub układają się w nieregularne formy, zachowując nadal czytelność umieszczonych na nich sentencji. Angielskojęzyczne napisy, poruszające problematykę prawdy, informacji i koloru oraz ich wzajemnych relacji, a także kwestię samej sztuki (The truth will set you free, The truth becomes a commodity, The truth is like art, Colour is a message, Message is a colour) odnoszą się same do siebie i do otaczającej rzeczywistości. „Szukają” kontaktu z tym co znajduje się w przestrzeni galerii: z milczącą bielą ścian, publicznością, drzwiami, zasłoną czy oknem.

Modyfikacja i redukcja pierwotnych kompozycji stwarza odbiorcy możliwość zauważenia tego, co do tej pory pomijał i dostrzeżenia nowych kontekstów. Wymusza przyjęcie innego niż dotychczas punktu widzenia przez co zbliża do prawdy.

Piotr Korol